Met een schouw kan zowel de stookplaats zelfs als de schoorsteenmantel worden bedoeld. Van oorsprong was de schouw de plaats in een woning waar het vuur werd gestookt. In het begin was dit een open vuur maar later kwam er een haard of kachel te staan. Deze plaats was ook tevens de plaats waar de warme maaltijd werd bereid. Doordat er bij de schouw gestookt werd was dit al snel het middelpunt van de woning waar iedereen zich, zeker in de koude periodes van het jaar, verzamelde.
Vandaag de dag worden schouwen veelal gebruikt om een ruimte sfeer te geven en deze aan te kleden. Bovendien wordt door het plaatsen van een schouw een haard of kachel voorzien van een soort omlijsting. Hierin kunnen leidingen en afvoerkanalen worden weggewerkt en aan het zicht worden onttrokken.
Omdat er in de schouw afvoerkanalen lopen van verbrandingsgassen en roet dat ontstaat bij het gebruik van de haard of kachel is het wettelijk verplicht om tenminste één keer per jaar de schouw te laten reinigen (vegen) door een erkend schoorsteenvegerbedrijf. Doet men dit niet dan loopt men niet alleen het risico dat er, door het verstopt raken van de afvoer, een schoorsteenbrand uitbreekt of er koolmonoxide in de woning terecht kan komen met alle nare gevolgen van dien. In het geval van een brand is men, wanneer men geen bewijs kan tonen dat de schouw geveegd is door een erkende schoorsteenveger, zelfs niet verzekerd en zal de verzekeraar de ontstane schade niet willen vergoeden.
Een schouw dient dus goed onderhouden te worden. Dit heeft als voordeel dat de afvoer van verbrandingsgassen goed kan verlopen en de kachel of haard ook optimaal kan blijven branden.
