Een speksteenkachel is een soort kachel die warmte vasthoudt in een zogenaamde speksteen en deze daarna langzaam aan de omgeving afgeeft. Dit wil dus zeggen dat men de kachel slechts enkele uren hoeft te verwarmen om er langere tijd van te kunnen genieten. Een groot voordeel van een speksteenkachel is dan ook dat men er nagenoeg geen omkijken meer na heeft op het moment dat deze voldoende is opgestookt. De meeste speksteenkachels dienen te worden gestookt met hout of kolen.
Naast speksteenkachels die, op enkele metalen onderdelen, volledig uit massieve speksteen zijn opgebouwd zijn er ook speksteenkachels waarvan alleen de wanden uit speksteen bestaan. Er is dan een gietijzeren frame aangebracht dat voor de nodige ondersteuning van de spekstenen wanden moet zorgen. Dit zijn de zogenaamde halfmassieve speksteenkachels. Verder zijn er nog metalen kachels die aan de buitenkant met spekstenen zijn bekleed om op die manier zorgen voor wat extra nastraling en speksteenwarmte. Voor het gebruik in een keuken zijn er speksteenkachels die voorzien zijn van een oven of zelfs een fornuis waarop men dus kan koken.
In het algemeen zijn speksteenkachels prettig in gebruik omdat men er weinig omkijken naar heeft en er toch veel warmte van heeft. Ze zijn bovendien er duurzaam en kunnen soms wel enkele honderden jaren oud zijn of worden. De speksteenkachel bieden een hoge mate van comfort en gezelligheid maar kunnen, zoals de speciale keukenvariant, ook een heel functionele rol in de woning vervullen.
De antieke speksteenkachel zien er in de meeste gevallen vrij log uit. Vandaag de dag worden er ook replica’s vervaardigd die veel lijken op de oude kachels maar waarvan de ouderdom niet goed is vast te stellen. Wel kan men er vrijwel zeker van zijn dat men met een speksteenkachel een duurzaam product heeft aangeschaft dat nog jaren mee gaat.
