Stookolie is een brandstof die kan worden gebruikt in dieselmotoren maar ook in bepaalde verwarmingsinstallaties. Voor dit laatste doel is in Nederland de stookolie voor het grootste deel verdrongen door aardgas terwijl in België nog wel veelvuldig stookolie als verwarmingsbrandstof gebruiken. Hier spreekt men echter vaak van mazout in plaats van de brandstof stookolie te noemen.
Afhankelijk van de raffinage van aardolie kunnen er verschillende soorten stookolie ontstaan. Zo maakt men een onderscheid tussen zware, halfzware-, lichte stookolie en dieselolie. – Zware stookolie: kent een moeilijke verwerking omdat deze olie erg viskeus en stroperig is. Voordat zware stookolie gebruikt kan worden dient deze dan ook eerst te worden voorverwarmd. De zware stookolie wordt met name toegepast in schepen. – Halfzware stookolie: wordt voornamelijk gebruikt voor het verwarmen van kassen in de glastuinbouw maar ook voor schepen en grote verwarmingsinstallaties of de industriële verwarmingstechniek. – Lichte stookolie: wordt ingezet in verwarmingsinstallaties van gebouwen maar ook voor schepen. Een andere benaming voor de lichte stookolie is ook wel huisbrandolie. – Dieselolie: is de lichtste vorm van stookolie die wordt gebruikt als brandstof voor dieselmotoren van auto’s vrachtwagens, schepen en tractoren. Een andere benaming voor dieselolie is gasolie.
Op het moment dat de dieselolie in de landbouw of als huisbrandolie wordt gebruikt wordt hier een rode kleurstof aan toegevoegd om zo te voorkomen dat men deze diesel gaat gebruiken als brandstof in voertuigen die gebruik maken van de openbare weg of schepen in de pleziervaart. De diesel zonder deze rode kleurstof is namelijk duurder in aanschaf in verband met een verhoogde accijns. Hoewel de kleurstof redelijk eenvoudig kan worden verwijderd zullen er altijd kleine restjes achterblijven in de tank Bij controle kan men een forse boete tegemoet zien wanneer er rode diesel wordt aangetroffen in een tank waarin men deze niet mag gebruiken.
