Om te kunnen meten hoeveel stroom een bepaald elektrisch apparaat verbruikt kan men dit aansluiten op een zogenaamde verbruiks- of Wattmeter aan te sluiten. Deze meter geeft dan exact weer hoeveel kilowatt per uur (kWh) het apparaat verbruikt. Op deze manier is eenvoudig vast te stellen welke apparaten echte energieverslinders zijn.
Het totale stroomverbruik van een huishouden of een bedrijf is echter niet met behulp van dergelijke meters vast te stellen. Allereerst zou men er een groot aantal van aan moeten schaffen wat aanzienlijk veel kosten met zich mee zou brengen en bovendien zou men opgezadeld worden een hoop rekenwerk omdat alle stroom die is verbruik moet worden opgeteld. Om het totaal verbruik van een pand te kunnen meten zijn er daarom elektriciteitsmeters geïnstalleerd door de stroomleverancier. Aan de hand van het totale verbruik kan deze bovendien berekenen wat er aan de klant in rekening moet worden gebracht.
Hoewel er steeds meer energiezuinige apparaten op de markt worden gebracht zijn er nog steeds een aantal in de meeste huishoudens aanwezig die bekend staan om hun stroomverslindende eigenschap. Koelkasten en diepvriezers zijn hier enkele voorbeelden van. Naast de stroomverslinders kan het stroom,verbruik ook stijgen door diverse apparaten en toestellen op de stand-by stand te laten staan.
Stand-by betekent immers niet dat het apparaat volledig is uitgeschakeld maar wel dat dit als het ware in een soort slaapstand staat. Doordat er onder andere een stand-by lampje blijft branden zal het apparaat stroom blijven verbruiken en dus geld blijven kosten. Het volledig uitzetten van deze apparaten kan op jaarbasis al snel enkele tientallen euro’s op de stroomrekening besparen.
Niet alle apparaten die stroom verbruiken vragen ook allemaal evenveel energie om te kunnen werken. Het is dus niet mogelijk om het verbruik van stroom te bepalen door simpelweg het aantal elektrische apparaten bij elkaar op te tellen. Wil men namelijk het stroomverbruik te weten komen dat dient men het vermogen van elk apparaat te kennen en de tijd dat ze gebruikt worden. Door deze factoren met elkaar en met de stroomprijs te vermenigvuldigen kan men een aardig beeld krijgen het verbruik van stroom gedurende een bepaalde periode.
Het stroomverbruik hangt echter niet alleen af van het vermogen van het apparaat maar zeer zeker ook van de mate van gebruik en de tijd dat het apparaat daadwerkelijk in gebruik is. Zo zal bijvoorbeeld een wasmachine in een huishouden van vier personen waarschijnlijk veel vaker in gebruik zijn dan wanneer iemand alleen woont. Het verbruik zal in de eerste sitautie ook hoger uitvallen dan in het eenpersoons huishouden.
De mate waarin men energie, en dus ook stroom, wil besparen kan het verbruik ook aanmerkelijk beïnvloeden. Huishoudens waar energiezuinige apparaten aanwezig zijn en waar men heel bewust omspring met het gebruik van stroom zal het verbruik een stuk lager liggen dan wanneer deze maatregelen niet zijn getroffen. Gloeilampen vervangen door spaarlampen en apparaten niet langer op stand-by zetten kan eveneens een gunstige bijdrage leveren aan het stroomverbruik.
Het stroomverbruik van zowel particulieren als bedrijven heeft direct invloed op het milieu. Aangezien de meeste elektriciteitscentrales vandaag de dag nog steeds worden gestookt met fossiele brandstoffen betekent dit ook uitstoot van broeikasgassen zoals CO2. Deze gassen zorgen ervoor dat de aarde steeds warmer wordt met allen gevolgen van dien.
